Trzy błyszczące kolorowe kulki ukazujące skrajne emocje. Pierwsza jest zielona i uśmiechnięta, druga żółta przedstawia bierne emocje, natomiast trzecia czerwona jest smutna.
Home » Baza wiedzy » Kilka słów o emocjach-inteligencja emocjonalna

Kilka słów o emocjach-inteligencja emocjonalna

Emocje mają ogromne znaczenie dla naszego funkcjonowania i zdrowia psychicznego. Towarzyszą nam każdego dnia i choć może nam się wydawać, że bez nich nasze życie byłoby łatwiejsze — nic bardziej mylnego. Wszystkie emocje są nam potrzebne. Dziś sprawdzamy, czym jest emocja i jakie są jej funkcje.

 

Czym są emocje?

Uczucie to stan psychiczny wyrażający stosunek do osoby, przedmiotu, zjawiska czy sytuacji. Z kolei emocja to nietrwałe uczucie, zwane także stanem afektywnym, które jest poprzedzone konkretnym wydarzeniem i związane jest z zachowaniem, na przykład z ucieczką.

 

Co powoduje emocje?

Emocje nie pojawiają się znikąd, są konsekwencją wydarzeń, doświadczeń. Może je wzbudzić któryś z bodźców:

  • motywacyjny – cel, dążenie

  • endogenny – powstały w umyśle

  • egzogenny – czynnik świata zewnętrznego

  • poznawczy – ocena wydarzeń przez osobę nadającą znaczenie

  • fizjologiczny – działanie obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego

Oto nazwy emocji podstawowych, wrodzonych:

  1. Radość – kiedy się uśmiechacie, coś się Wam podoba.

  2. Smutek – nietrwałe uczucie (czyli emocja), przeciwstawna radości, związana ze stratą, poczuciem osamotnienia. Smutek może mieć różne odcienie – bezradności, apatii, depresji, krzywdy, litości, melancholii, niezadowolenia.

  3. Zaufanie – wyraża poczucie bezpieczeństwa, spodziewane rezultaty, wiąże się z wrażeniem wspólnoty, bliską relacją, współodczuwaniem podobieństwa.

  4. Wstręt – silna emocja, wyraża niechęć, krytykę, obrzydzenie. Sygnalizuje, że coś jest obce, niemoralne. Generuje spontaniczne zachowania, takie jak przezywanie, obrażanie.

  5. Strach – równie silna emocja, prowadząca do agresji, gróźb, krzyku, przeklinania. Kojarzy się z zagrożeniem i ucieczką. Wyraża niezadowolenie i oczekiwanie pomocy. Przybiera odcień od lęku, niepewności, bezbronności, niepokoju, obcości, obojętności, odrazy.

  6. Zaskoczenie – reakcja na coś niespodziewanego. Cechuje się różną intensywnością – od łagodnego zdziwienia po panikę.

  7. Oczekiwanie – ambiwalentna emocja, związana z ekscytacją albo niepokojem, towarzyszy jej wiara w spełnienie.

  8. Złość – przybiera odcienie od agresji, buntu, desperacji, furii, frustracji, lekceważenia, niechęci, odrazy, pasji po zacietrzewienie, znieważenie, zniewolenie

    i zniecierpliwienie.

 

Jak sobie radzić z emocjami i dlaczego warto akceptować emocje? 

Inteligencja emocjonalna oznacza zdolność do rozpoznawania w sobie oraz w innych ludziach określonych emocji, a także umiejętność ich zdrowego wyrażania. Emocji nie należy wartościować jako dobrych lub złych – każda z nich jest potrzebna i pełni określoną funkcję w życiu człowieka. Podstawowe emocje oraz ich pochodne można natomiast podzielić na przyjemne (np. radość czy duma) oraz nieprzyjemne (np. strach, złość, wstręt czy poczucie winy).

Jeżeli akceptujemy swoje emocje i jesteśmy ich świadomi, możemy w odpowiedni sposób reagować na sytuacje, które nas spotykają. Dzięki odczuwaniu emocji, potrafimy stawiać innym ludziom granice i bronić ich, kiedy są naruszane.

Świadomość swoich stanów emocjonalnych sprzyja postępowaniu w zgodzie ze sobą i swoimi potrzebami. Wtedy nie ulegamy łatwo wpływom innych ludzi. Nie godzimy się na spędzanie czasu z osobami, których nie lubimy lub które mogłyby stanowić dla nas zagrożenie.

Inteligencja emocjonalna pomaga również w nawiązywaniu bliskich, głębokich relacji – takich jak miłość i przyjaźń. Znając swoje emocje i odpowiednio je komunikując drugiej osobie w związku, jesteśmy w stanie uniknąć lub szybko załagodzić pojawiające się konflikty i nieporozumienia. Natomiast tłumienie uczuć może prowadzić do frustracji, zachowań agresywnych, depresji oraz zwiększać ryzyko innych zaburzeń psychicznych. Nie potrafiąc zachowywać się asertywnie łatwo pozwalamy sobą manipulować.

Aby zaakceptować nasze trudne emocje, warto w pierwszej kolejności uświadomić sobie, jakie korzyści nam one przynoszą. Pomocne może być również skorzystanie z pomocy psychologa, który pomoże nam je szybko rozpoznawać i w zdrowy sposób wyrażać.

 

Anna Paduch – www.specline.pl

Przydatne linki:
Test Inteligencji Emocjonalnej
Emocje, skomplikowana reakcja całego organizmu
Złość jak z niej czynić pożytek

ajax-loader-ikona